Stockholm Ne Yenir?

İsveç köftesi ününü tüm dünyaya duyurmuş bir lezzet. Bu köftenin İsveç'teki orijinal adı ise 'köttbullar' şeklinde. Daha önce İsveç köftesi yemiş olsanız bile bu köfteyi yerinde yemek bambaşka bir deneyim yaşatacak. Köftenin yanında genellikle patates püresi veya başka bir patates yemeği servis edilir. Yuvarlanarak misket biçiminde hazırlanan İsveç köftesini Stockholm'de birçok kafe ve restoranda bulabilirsiniz.

Stockholm'de yiyebileceğiniz en güzel lezzetlerden birisi de wallenbergare. Bu yemek için dana kıyma ve krema içinde kaplı yumurta ile yapılan bir tür etli börek denebilir. Geleneksel olarak patates püresi ve bezelye ile servis edilen wallenbergare sadece Stockholm'ün değil, İsveç'in de popüler yemeklerinden.

Yeşil renkli ve oldukça güzel bir tada sahip olan prinsesstårtanın ismi 'Prenses Pastası' anlamına geliyor. Bu ismin Prens Carl Bernadotte’un kızlarından geldiği söylenir. Prinsesstårta ülke genelinde çok sevilen tatlılar arasında yerini alıyor. Öyle ki bu güzel pasta için özel bir hafta bile bulunuyor. Eylül ayının üçüncü haftası Prinsesstårta haftası olarak kabul edilmiş.

En basit şekliyle karides sandviçi diyebileceğimiz räkmacka İsveç'in balıkçılık kültürünün bir ürünü. İsmi sandviç olsa da räkmacka iki ekmek arasında değil, tek bir ekmeğin üstünde üstü açık servis ediliyor. Bu sandviç hazırlanırken genellikle çavdar ekmeği kullanılır. Räkmackanın içine marul, turşu, yumurta, mayonez, dereotu ve havyar da giriyor.

İsveç'te meyve ve tahılların yemeklerde kullanılması oldukça yaygın. Bu durumun bir örneği de smulpaj yemeği. Yaz aylarının en sevilen yemeklerinden olan smulpaj en taze yaz meyvelerinden hazırlanıyor. Belirli bir tarifi olmayan smulpajın içine o anda hangi yaz meyveleri mevcutsa katılıyor. Smulpajın en altına meyveler yerleştirildikten sonra üstüne turta hamuru serilir. Hamurun üstüne tereyağı, un, yulaf ve şeker eklendikten sonra karışım yemeye hazır hale gelir.

Bir tür salam olan falukorv aslen Stockholm'e değil, Dalarna bölgesine ait. Yine de bu salam Stockholm'de de meşhur bir lezzet olarak varlığını sürdürüyor. 16. yüzyıldan kalma bir tarif olan falukorv içinde domuz eti de barındırıyor. Bu nedenle falukorv içeren yemekleri sipariş ederken dikkatli olmanızı öneriyoruz.

Stockholm'de deneyebileceğiniz tatlılardan birisi de semla. Semla oldukça basit bir tarife sahip. Kakule aromalı iki hamur arasına badem ezmesi ve krem şanti konularak hazırlanıyor. Tıpkı prinsesstårta gibi semla da uğrunda bir gün ilan edilecek kadar çok seviliyor. Fettisdagen adı verilen bu gün her Şubat ayında kutlanmakta.

Ärtsoppa ve pannkakor 'bezelye çorbası ve pankek' olarak doğrudan çevrilebilir. Bu iki tat normalde bir araya gelemeyecek gibi dursa da İsveç halkı bu ikiliyi çok seviyor. Oldukça uzun bir süredir İsveç kültüründe yer edinmiş olan artsoppa ve pannkakor ilginç bir geleneğe de sahip. Orta Çağ'da bölgedeki Katolik'lerin Cuma günkü oruca hazırlanmak için bu ikiliyi mutlaka Perşembeleri beraber yedikleri rivayet edilir. Artık Cuma orucu tutulmasa da bezelye çorbası ve pankekin Perşembe günleri tüketilmesi bir gelenek haline gelmiş.

Bölgenin bir başka geleneksel yemeği de sill. Balık ile hazırlanan sill, ülke tarihinde önemli bir yer tutuyor. Bu yemek yapılırken İsveç için önemli bir balık türü olan ringa kullanılır. Sill için ringa balığının bir nevi turşusunun kurulması ile hazırlanan bir tür yemek denilebilir. Turşusu kurulan ringa yeneceği zaman saklandığı kavanozdan çıkartılır ve sarımsak, soğan, baharat veya hardal gibi takviyelerle tatlandırılır.

İsveç'teyken deneyebileceğiniz en ilginç şeylerden birisi de smörgåstårta. Smörgåstårta, sandviç ve pastanın harika bir karışımı. Özellikle kutlamalarda hazırlanan smörgåstårtanın içine bir sandviçe konulabilecek her şey katmanlar halinde konulur. Böylelikle ortaya devasa bir 'sandviç pasta' çıkar. Smörgåstårtanın içine nelerin konulabileceğine dair herhangi bir kısıtlama bulunmuyor.

Pek çok Avrupa ülkesinde hazırlanan 'Black Pudding' İsveç'te blodpudding adıyla anılıyor. Domuz kanı kullanılarak hazırlanan blodpudding alışık olmayanlar için oldukça değişik bir tarif olabilir. Özellikle domuz etinden uzak durmak isteyenlerin menüde blodpudding gördüklerinde ikinci kez düşünmelerini öneririz.

Doyurucu bir öğün arayanlar pytt i panna deneyebilirler. Pytt i panna, pek çok farklı malzemenin bir araya gelmesiyle hazırlanıyor. Genellikle yemeğin içine patates, soğan, biftek veya domuz eti giriyor. Farklı tarifleri bulunan pytt i pannanın içine başka sebzeler de isteğe göre katılabiliyor. Malzemelerin küçük küçük kesilip bir tavada kızartılmasıyla hazırlanır. Daha sonra bu karışımın üstüne yağda kızarmış yumurta, ketçap ve turp eklenir.

Kerevit ya da kräftor partileri İsveç'te popüler etkinliklerden birisi. Ağustos ayında İsveç'e gelirseniz kräftor yemeyi es geçmeyin. Kerevit iyice haşlandıktan sonra dereotu ile tatlandırılarak servis edilir. Bütün halde servis edilen kerevitlerin kuyruğunu ve kıskaçlarını sizin çıkarmanız beklenir. Eski zamanlarda yemeklerin içinde bir malzeme olarak değerlendirilen kerevit, zaman geçtikçe kendi başına tüketilmeye başlanmış.

Ostkaka ya da İsveç usulü cheesecake Amerika'da hazırlananlardan farklı bir tada sahip. Tatlı fakat sade bir hamura sahip olan ostkaka krem şanti ve reçel/marmelat ile hazırlanır. Stockholm'e gittiğinizde ostkakanın ortasından başlanarak yendiğini görebilirsiniz. Bu durum da elbette yine ilginç bir tarihsel gerçeğe dayanıyor. Ostkaka eskiden bakır kaplarda hazırlandığından tatlının kenarlarında bakır kalıntıları kalırmış. Bu nedenle misafirler ortadan başlayarak yerken hizmetçiler ve çocuklar kenarları yermiş. Şimdi böyle bir durum olmasa da ortadan başlama geleneği halen devam ediyor.